دلایل صادرکنندگان برای رفع نشدن تعهدات ارزی 

تعلل در رفع تعهدات ارزی و تعلیق ۲۰۰ کارت بازرگانی در خراسان رضوی

تعلل صادرکنندگان در بازگرداندن ارز حاصل از صادرات به کشور آن هم در شرایط تحریم‌، تعلیق ۲۰۰ کارت بازرگانی را در خراسان رضوی به دنبال داشته است و البته مسئوولان امر می گویند اگر صاحبان واحدهای تولیدی صادرات‌محور تا پایان شهریور ۷۰ درصد ارز خود را برگردانند، از تعلیق کارت های بازرگانی آنها جلوگیری می شود.

مراجع قانونی مسوول آخرین مهلت رفع تعهدات ارزی صادرکنندگان را ۳۱ شهریور ماه جاری اعلام کرده و به همین خاطر موضوع بازگشت ارز حاصل از صادرات به بحث داغ محافل اقتصادی تبدیل شده است؛ هرچه به پایان مهلت ایفای این تعهد نزدیکتر می‌شویم هشدار نهادهای متولی نیز نسبت به رویکردهای تنبیهی برای خاطیان بیشتر می‌شود.

بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران با توجه به اهمیت و ضرورت برگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی کشور به منظور تامین مواد اولیه و کالای واسطه‌ای بخش‌های تولیدی و صنعتی، بر اساس سیاستهای تعیین شده توسط کمیته ماده ۲ مصوبه شورای عالی هماهنگی اقتصادی، دستورالعمل‌های لازم را برای برگشت ارز حاصل از صادرات غیرنفتی تنظیم و از سال ۱۳۹۷ ابلاغ کرده است.

پس از اتمام مهلت تعیین شده از سوی بانک مرکزی برای بازگشت ارز صادراتی، این بانک در اطلاعیه‌ای که اول مرداد صادر شد، اعلام کرد که در مرحله نخست اطلاعات مربوط به ۲۵۰ شخص حقیقی و حقوقی را که بخشی از مجموع ۲۷ میلیارد دلار ارز صادراتی را برنگردانده‌اند به مرجع قضایی ارسال کرده و حتی پس از شکایت نیز به منظور مساعدت، نشست‌های متعددی به منظور برگشت ارز حاصل از صادرات با آنها برگزار نموده لیکن کماکان از برگشت ارز خودداری کرده‌اند.

واکنش متولیان امر و مراجع قانونی در برخورد با کسانی که هنوز ارز صادراتی خود را برنگردانده‌اند نیز “تعلیق کارت بازرگانی” این گروه از تجار بوده و در همین چارچوب کارتهای بازرگانی مشکوک نیز بطور جدی در معرض پایش و محرومیت قرار گرفته‌اند.

در این میان خراسان رضوی یکی از استان‌هایی است که اقدامات اجرایی خود را برای تسریع در بازگشت ارز حاصل از صادرات آغاز کرده هرچند به گفته متولیان تجارت استان، برخط نبودن تبادل اطلاعات میان دستگاههای متولی اعم از سازمان صنعت، معدن و تجارت و اتاق بازرگانی با بانک مرکزی خود یکی از مشکلات در مسیر پیگیری های حقوقی بازگشت ارز از صادرکنندگان است.

تعداد کارت‌های بازرگانی فعال خراسان رضوی دو هزار ۶۰۰ فقره اعلام شده است و باید یادآور شد که افغانستان و کشورهای آسیای میانه بازار عمده صادراتی تجار این خطه را تشکیل می دهند.

صادرکنندگان خراسان رضوی براین باورند که در شرایط دشوار صادراتی به دلیل تحریم‌های ظالمانه آمریکا، الزام بازگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی کشور، آنان را مخیر کرده که یا سریعتر نسبت به رفع تعهد ارزی خود اقدام کنند یا تعلیق کارت بازرگانی و کنار گذاشتن تجارت خارجی را بپذیرند.

  رییس کانون کارآفرینان خراسان رضوی در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: موضوع اصلی در رفع تعهدات ارزی، بازگشت ارز حاصل از صادرات به بانک مرکزی نیست بلکه دولت نمی‌خواهد ارز صادراتی با نرخ ۲۴ هزار تومان در بازار خرید و فروش شود.

محمدحسین روشنک افزود: در صورتی که ارز حاصل از صادرات با نرخ بالا به بانک مرکزی بازگردد، این قیمت به بازار داخل کشور نیز سرایت می‌کند؛ به عبارت دیگر وقتی نرخ ارز صادراتی ۲۴ هزار تومان باشد بر قیمت کالاها در بازار داخل تاثیر می‌گذارد و دیگر دولت قادر نخواهد بود بازار داخلی را تامین و تنظیم کند.

وی ادامه داد: تفاوت قیمت پنج هزار تا ۶ هزار تومان بین ارز آزاد و ارز نیمایی مشکل ایجاد کرده‌است؛ یک عده از صادرکنندگان از همان ابتدا تعهد ارزی خود را با همین تفاوت بین دو نرخ تسویه کردند اما برخی از صادرکنندگان رفع تعهد ارزی خود را انجام نداده‌اند.

رییس کانون کارآفرینان خراسان رضوی در ادامه گفت: معتقدم اگر امروز دولت ارز حاصل از صادرات را از صادرکنندگان نگیرد و آنها تعهدات ارزی خود را تسویه نکنند دیگر نمی‌توان انتظار تعادل در بازار را داشت.

وی افزود: اگر دولت تفاوتی بین صادرکنندگانی که ارز حاصل از صادرات خود را بازگردانده یا به عبارت دیگر رفع تعهد ارزی کرده‌اند با صادرکنندگانی که به این تعهد خود پایبند نبودند قایل نشود، تنظیم بازار، برنامه‌ریزی و رقابت در آن غیرممکن خواهد شد.

روشنک ادامه داد: اگر قرار باشد صادرکننده‌ای که در موعد مقرر تعهد ارزی خود را تسویه نکرده تنبیه شود باید صادرکننده‌ای که در موعد مقرر تعهد ارزی خود را تسویه کرده نیز تشویق شود؛ اینکه برخی صادرکنندگان می‌گویند نمی‌توانند دلار را به ایران بیاوریم سخن درستی است اما این حرف مربوط به زمان حاضر نیست بلکه صادرکنندگان ایرانی در هیج برهه‌ای از زمان نتوانسته‌اند دلار از کشورهای آسیای میانه به داخل کشور بیاورند.

وی گفت: برخی صادرکنندگان می‌گویند نتوانستند دلار را به کشور بیاورند اما به جای آن ریال آوردند. باید از آنان پرسید این همه ریال مثلا معادل” ۲۵ میلیارد دلار” در خارج از کشور چه می‌کند که شما آوردید یا از کجا آوردید.

رییس کانون کارآفرینان خراسان رضوی شفافیت در بازگشت ارز حاصل از صادرات را ضروری توصیف و بیان کرد: همچنین نباید اجازه داد ارز حاصل از صادرات به فعالیت در بورس، بازار آزاد خرید و فروش ارز و املاک راه یابد.