تراز مثبت ۴ میلیونی، رشد ۱۹ درصدی هزینه ها و تورم ۲۷ درصدی

دخل و خرج خانوار در سال جهش تورم

تازه ترین گزارش مرکز آمار ایران از وضعیت دخل و خرج خانوارها در سال ۹۷ نشان می دهد که در این سال نیز روند بهبود و افزایش مازاد درآمد خانوارها به سیاق چند سال اخیر ادامه یافته است. با این حال، افزایش بسیار کمتر از نرخ تورم هزینه ها، این پیام را در خود دارد که خانوارها به کنترل نسبتاً شدید هزینه های خود اقدام کرده اند که به منزله کاهش رفاه خانوارها محسوب می شود.
مرکز آمار ایران تازه ترین نتایج بررسی هزینه – درآمد خانوارها را که مربوط به سال ۹۷ است، منتشر کرد. این بررسی که حاصل آمارگیری از بیش از ۲۰ هزار خانوار در نقاط شهری و ۱۸ هزار خانوار در مناطق روستایی است، نشان می دهد که متوسط هزینه خالص سالانه خانوارهای شهری به ۳۹ میلیون و ۳۲۲ هزار تومان رسیده است. این رقم که میزان ماهانه آن سه میلیون و ۲۷۰ هزار تومان می شود، نسبت به سال قبل از آن یعنی ۱۳۹۶، ۱۹.۳ درصد رشد را نشان می دهد. با تامل در این آمارها می توان به رفتار مصرفی خانوارها در سال ۹۷ پی برد. سالی که توفان تورم ارزی، بازارهای کشور را در نوردید. بدین ترتیب مقایسه رشد ۱۹.۳ درصدی هزینه های خانوار با رشد متوسط ۲۶.۹ قیمت ها (تورم) در سال ۹۷ حاکی از این است که خانوارها مقدار مصرف خود را تا حد زیادی کاهش داده اند تا به رغم تورم، هزینه های شان کاهش یابد. این گزارش در بخش دیگری، درآمد سالانه یک خانوار شهری را ۴۳ میلیون و ۴۹۰ هزار تومان برآورد کرده است که در هر ماه، سه میلیون و ۶۲۴ هزار تومان می شود. این رقم نسبت به سال قبل، ۱۸.۶ درصد رشد داشته که کمتر از رشد هزینه های یک خانوار شهری است. از منظری دیگر، مقایسه آمار درآمد هزینه خانوار در سال ۹۷ با ۹۶ مبین این نکته است که به رغم رشد بیشتر هزینه ها نسبت به درآمدها، روند رو به رشد افزایش مازاد بودجه سالانه خانوار در سال های اخیر ادامه یافته، به طوری که به عنوان مثال از سه میلیون و ۸۰۰ هزار تومان در سال ۹۶، به چهار میلیون و ۱۰۰ هزار تومان در سال ۹۷ رسیده است. به نظر می رسد بخشی از این مسئله را می توان با روش آمارگیری انجام شده توضیح داد. به عنوان مثال، در این طرح برای خانوارهای مالک مسکن، اجاره فرضی واحد مسکونی به حساب درآمد آن ها گذاشته می شود. علاوه بر این باید منتظر ماند و آمار بودجه خانوار به تفکیک دهک ها را هم دید، چرا که ممکن است این مازاد بودجه ناشی از رشد درآمدهای خانوارهای دهک های بالا باشد که از رشد قیمت ها منتفع می شوند.