سهم استان از بودجه باز هم آب رفت
- شناسه خبر: 6921
- تاریخ و زمان ارسال: 13 آذر 1399 ساعت 08:20
- نویسنده: erfan ahmadi

با وجود افزایش ۴۳درصدی اعتبارات عمرانی، سهم استان از بودجه نسبت به سال گذشته ۴ دهم درصد کاهش یافت
افزایش۱۲۰۰ میلیاردی درآمدهای عمومی دولت در استان، کاهش ۲ دهم درصدی سهم استان از بودجه عمرانی به رغم افزایش ۴۳ درصدی نسبت به سال گذشته، احیا نشدن بودجه زیارت و نبود ردیف بودجه اختصاصی برای حاشیه شهر مشهد از نکات مهم لایحه بودجه ۱۴۰۰ است، البته سال های پیش هم به نوعی شاهد این موارد بوده ایم.
به گزارش خراسان رضوی، لایحه بودجه ۱۴۰۰ روز گذشته توسط دولت تقدیم مجلس شورای اسلامی شد تا نمایندگان در مهلت قانونی خود به بررسی آن بپردازند. دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۰ بدون توجه به وضعیت بحران اقتصادی حاکم بر کشور و استان به دلیل تحریمها و شیوع ویروس کرونا درآمدهای عمومی استان را که باید به خزانه دولت واریز شود ، نسبت به سال گذشته ۱۲۰۰ میلیارد تومان افزایش داده و به بیش از ۶۸۵۲ میلیارد تومان رسانده است و از سوی دیگر اعتبارات عمرانی استان به رغم افزایش ۴۳ درصدی نسبت به سال گذشته، نسبت به افزایش کشوری این اعتبارات چندان چشمگیر نبوده و سهم استان از این اعتبارات بازهم کاهش یافته و به ۲/۴ درصد رسیده است.
۱۲۰۰ میلیارد بیشتر از پارسال؛ انتظار خزانه دولت از استان
بر اساس جدول شماره (۱) تصویر کلان منابع و مصارف استانها، دولت برای سال ۱۴۰۰ درآمدهای عمومی خود را با افزایش ۲۹ درصدی نسبت به لایحه بودجه ۹۹ به رقم ۲۱۲ هزار و۴۹۱ میلیارد تومان رسانده است و استان خراسان رضوی باید در سال ۱۴۰۰معادل ۶هزار و ۸۵۲ میلیارد تومان درآمد را به خزانه دولت واریز کند که این میزان درآمد پیشبینیشده برای استان نسبت به لایحه بودجه ۹۹ افزایش ۲۲ درصدی دارد. در شرایطی که با شیوع بحران کرونا در کشور استان خراسان رضوی به دلیل وابستگی به حضور زائران و گردشگران و نوع کارکرد خدماتی اقتصاد استان امسال با مشکل جدی تأمین درآمدهای دولت مواجه است و میزان تحقق درآمدهای دولت در استان در سالهای گذشته بهطور متوسط حدود ۸۵ درصد بوده است، این که دولت در چنین شرایطی انتظار دارد فعالان اقتصادی استان در سال ۱۴۰۰ بیش از ۱۲۰۰ میلیارد تومان بیشتر از امسال درآمد به خزانه دولت واریز کنند نشان از بی توجهی به ظرفیتها و توان استان است؛ موضوعی که چندین سال است مورد اعتراض فعالان اقتصادی و حتی مسئولان دولتی در استان بوده است.
کاهش سهم اعتبارات عمرانی استان به رغم افزایش ۴۳ درصدی
بر اساس جدول شماره (۱) تصویر کلان منابع و مصارف استانها میزان اعتبارات عمرانی خراسان رضوی در سال ۱۴۰۰ معادل ۲ هزار و ۷۴۱ میلیارد تومان در نظر گرفتهشده است که نسبت به سال گذشته افزایش ۴۳ درصدی را نشان میدهد ، این در حالی است که میزان افزایش اعتبارات عمرانی کشور در لایحه بودجه ۱۴۰۰ نسبت به لایحه بودجه ۹۹ افزایش ۵۴ درصدی داشته است. یعنی اگرچه اعتبارات عمرانی استان افزایش خوبی در لایحه بودجه داشته است اما این افزایش ۱۱ درصد کمتر از متوسط افزایش کشوری است. نتیجه این تغییرات کاهش سهم اعتبارات عمرانی استان از کل بودجه عمرانی کشور است، به طوری که سهم اعتبارات عمرانی استان در سالهای گذشته حدود ۵ درصد بوده و در لایحه بودجه ۹۹ به ۶/۴درصد تنزل یافته بود و در لایحه بودجه ۱۴۰۰ متأسفانه از سهم استان بازهم کاسته شده و به ۲/۴ درصد رسیده است.این درحالی است که سهم استان بر اساس شاخص هایی مانند جمعیت و مساحت ۸/۷ تا ۸ درصد از بودجه کشور باید باشد.
همچنین مجموع اعتبارات هزینهای استان در لایحه بودجه ۱۴۰۰ به عدد ۲۱ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان رسیده است که نسبت به لایحه بودجه ۹۹ افزایش ۵۸ درصدی را نشان میدهد. بدین ترتیب مجموع مصارف استان یعنی بودجه عمرانی و هزینهای استان در لایحه بودجه ۱۴۰۰ به رقم ۲۴ هزار و ۲۴۱ میلیارد تومان رسیده است که نسبت به سال گذشته افزایش ۵۶ درصدی را نشان میدهد که بازهم نسبت به افزایش کشوری این اعتبارات ۲ درصد عقبتر است.
افزایش اعتبارات عمرانی «استانی» استان
همانطور که میتوانید در جدول شماره یک ملاحظه کنید، اعتبارات عمرانی(تملک استان) که مجموع اعتبارات ۳ درصد سهم نفت و ۰.۲۷ درصد مالیات بر ارزشافزوده را شامل میشود در لایحه بودجه ۱۴۰۰ به ۸۶۲ میلیارد تومان رسیده است که نسبت به لایحه بودجه ۹۹ افزایش ۴۰ درصدی داشته است هرچند میزان افزایش کشوری این اعتبارات ۴۱ درصد بوده است و سهم استان از این اعتبارات کمتر از ۵ درصد است.
دولت هرسال تغییراتی را در شمایل لوایح بودجه میدهد و نام ردیفها تغییر میکند. بااینحال در جدول شماره (۱۰-۱) اعتبارات تملک داراییهای سرمایهای استانها لایحه بودجه ۱۴۰۰ مجموع اعتبارات موضوع قانون استفاده متوازن از امکانات کشور خراسان رضوی به رقم ۱۳۲۶ میلیارد تومان رسیده است که نسبت به لایحه بودجه ۹۹ حدود دو برابر شده است و البته اعتبارات کشوری این ردیف بودجه نیز دو برابر شده است و ۱۴ هزارو ۵۰۰ میلیارد تومان سال ۹۹ به ۲۸ هزار میلیارد تومان در لایحه بودجه ۱۴۰۰ رسیده است.
هزار میلیارد برای بافت فرسوده پیرامون حرمهای مطهر
طبق بند (ه) تبصره ۵ لایحه بودجه ۱۴۰۰ به شهرداریها و نهادهای وابسته اجازه داده میشود مبلغ هزار میلیارد تومان اوراق مالی اسلامی برای بازآفرینی شهری بافتهای فرسوده پیرامون حرمهای مطهر امام رضا(ع)، حضرت معصومه(س)، حضرت عبدالعظیم حسنی (ع)و حضرت احمدبن موسی(ع) استفاده کنند که در لایحه بودجه سال گذشته رقم بهصورت تفکیکی اعلام نشده بود و تنها در بند الف این تبصره اولویت استفاده از ۶۵۰۰ میلیارد اوراق مالی اسلامی را به بافت فرسوده حرمهای مطهر و مصلای تهران داده بود.
بازهم خبری از بودجه اختصاصی حاشیه شهر مشهد نیست
یکی از بخشهای لوایح بودجه سالانه که برای استان خراسان و به خصوص مشهد مقدس اهمیت بسزایی دارد بودجه حاشیه شهر مشهد است. به رغم تمام پیگیریها برای تخصیص ردیف بودجه اختصاصی برای سامان دهی حاشیه شهر مشهد متأسفانه مانند سالهای گذشته بازهم در لایحه بودجه ۱۴۰۰ خبری از ردیف اختصاصی نیست و تنها در جدول شماره (۲-۷) مربوط به اعتبارات متفرقه انتقالیافته به جداول ۷ و ۱۰ مادهواحده به شرکت بازآفرینی شهری ایران اجازه دادهشده است مبلغ ۹۵ میلیارد تومان برای به سازی بافت فرسوده و سامان دهی حاشیه شهرها و کلانشهرهای مذهبی هزینه کند و این بودجه هیچ تغییری نسبت به لایحه بودجه ۹۹ نداشته است.
بودجه کشف رود بدون تغییر
اما یکی از نقاط مثبت لایحه بودجه ۱۴۰۰ تعیین ردیف بودجه اختصاصی برای کشف رود است. مانند سال گذشته دولت در جدول شماره ۹ مربوط به برآورد اعتبارات ردیفهای متفرقه سال ۱۴۰۰ معادل ۲۵ میلیارد تومان برای سامان دهی رودخانه کشف رود اعتبار در نظر گرفته است اما این اعتبار به رغم تمام پیگیریها و تشکیل ستاد سامان دهی کشف رود در استان نسبت به سال گذشته افزایشی نداشته است.
۹ میلیارد اعتبار برای بیمارستان امداد و نجات مشهد
بیمارستان امداد و نجات مشهد نیز یکی از پروژههایی است که سالهاست به دلیل نبود اعتبار ، بهرهبرداری از آن عقبافتاده است. دولت در لایحه بودجه سال گذشته برای تکمیل این پروژه تنها ۵ میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته بود که در لایحه بودجه ۱۴۰۰ این اعتبار به ۹ میلیارد تومان رسیده است، هرچند رئیس دانشگاه علوم پزشکی مشهد شهریورماه امسال از بهرهبرداری این بیمارستان تا پایان سال خبر داده بود.
راهآهن مشهد- گرگان یکی از پروژههای مهم ریلی استان است که بعد از خروج طرف خارجی از اجرای این پروژه عملیات اجرایی آن متوقفشده است و احتمالا دولت امسال در لایحه بودجه برای جلوگیری از حذف ردیف بودجه سال گذشته تنها ۵/۱ میلیارد تومان در نظر گرفته است.
۸۰ میلیارد اعتبار برای حرم تا حرم
آزادراه حرم تا حرم را میتوان بهجرئت مهمترین پروژه جادهای استان دانست که حدود یک دهه است شروعشده اما سهم استان خراسان رضوی از عملیات اجرایی این پروژه در جغرافیای استان پیشرفت فیزیکی کمتر از ۱۰ درصد بوده است. دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۰ اعتبارات این پروژه عمرانی کلان و کشوری را ۱۰ میلیارد تومان نسبت به لایحه بودجه ۹۹ افزایش داده است و اعتبار ۸۰ میلیارد تومانی را برای تکمیل این پروژه پیشبینی کرده است.
قطار برقی مشهد – گلبهار در متن ، مشهد – تهران در حاشیه
قطار حومهای مشهد- گلبهار -چناران نیز یکی از مهمترین و اکنون تنها پروژه فعال ریلی استان است که دولت طی یکی دو سال اخیر نگاه مثبتی به تکمیل این پروژه داشته است. به طوری که اعتبارات پیشبینیشده برای تکمیل این پروژه ریلی درون استانی در لایحه بودجه ۱۴۰۰ معادل ۶۰ میلیارد تومان است که نسبت به سال گذشته که ۳۷ میلیارد تومان بوده ، افزایش ۶۲ درصدی داشته است. پروژه برقی سازی راهآهن مشهد- تهران که مهمترین پروژه ریلی استان است سالهاست که تشنه اعتبار است، پروژهای که بنا بود با سرمایهگذاری ۲ میلیارد دلاری طرف چینی دو سال پیش کلید بخورد اما چینیها از اجرای این پروژه عقبنشینی کردند. دولت نیز بدون سرمایه گذاری بخش خصوصی توان بهره برداری از این پروژه را ندارد. اعتبارات پیشبینیشده این پروژه در لایحه بودجه ۱۴۰۰ معادل ۵۰۰ میلیون تومان قرارداده شده تا از حذف آن فعلا جلوگیری کرده باشد. این اعتبار در لایحه بودجه ۹۹ معادل ۱۰۰ میلیارد تومان پیشبینیشده بود.
اعتبار۴۵ میلیاردی برای قطار شهری مشهد
دولت همچنین در لایحه بودجه امسال نگاه مثبتی به تکمیل پروژههای قطار شهری(مترو) مشهد دارد. به طوری که در لایحه بودجه ۱۴۰۰ دولت برای احداث خطوط ۱،۲ و ۳ قطار شهری مشهد بیش از ۴۵ میلیارد تومان اعتبار پیشبینی کرده است که این اعتبار در لایحه بودجه ۹۹ معادل ۳۷ میلیارد تومان بوده است.هرچند تکمیل خط سوم پروژه قطار شهری مشهد بنا بر اذعان مدیر قطار شهری مشهد بیش از ۲۰۰ میلیارد تومان اعتبار ریالی و ۲۵ میلیون یورو نیاز دارد. یکی دیگر از پروژههای مهم استان در حوزه بازچرخانی و جایگزینی پساب تصفیهشده با آب کشاورزی است که دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۰ مانند لایحه بودجه ۹۹ نگاه چندان مثبتی به آن ندارد و تنها ۳ میلیارد تومان اعتبار پیشبینی کرده است و بیشتر انتظار دارد بخش خصوصی تمام سرمایهگذاری برای اجرای پروژههای آبی استان را تأمین کند.
بودجه زیارت به دست فراموشی سپرده شد
یکی دیگر از مباحث عمده مربوط به شهر مشهد بودجه زیارت است که در سالهای گذشته بهصورت کج دار و مریز حداقل در لوایح بودجه دارای ردیف بوده اما در لایحه بودجه سال ۹۹ ردیف مربوط به بودجه زیارت بهطورکلی حذفشده بود و در لایحه بودجه ۱۴۰۰ نیز خبری از احیای ردیف بودجه زیارت نیست.