فقدان نگاه عمیق به ظرفیتهای گردشگری و سهم اندک ایران از منافع اقتصادی این صنعت
- شناسه خبر: 10535
- تاریخ و زمان ارسال: 12 دی 1400 ساعت 06:30
- نویسنده: erfan ahmadi

رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران گفت: فقدان یک نگاه عمیق به ظرفیتهای بخش گردشگری در کشور و ضعف جدی در تعریف و اجرای برنامههای عملیاتی برای این صنعت باعث شده به رغم برخورداری از مزیتهای فراوان از منافع بخش گردشگری سهمی درخور عاید اقتصاد کشورمان نشود.
غلامحسین شافعی در جمع اعضای کمیسیون گردشگری و فعالان این صنعت در اتاق مشهد اظهار کرد: عرصه سیاستگذاری کشورمان عمدتا صنعت گردشگری را یک ظرفیت تزئینی تلقی میکند و آن را یک پتانسیل عمیق برای کمک به توسعه و تعالی اقتصاد نمیداند. این امر باعث شده تا سهم و نقشی که گردشگری در توسعه اقتصادی بسیاری از کشورهای جهان ایفا کرده، برای ایران محقق نشود.
وی با انتقاد از مهجور ماندن بخش گردشگری کشور در سیاستهای حمایتی دولتها، عنوان کرد: یک مصداق این بحث را میتوان در بودجه ۱۴۰۱ مشاهده کرد. از طرفی، اگر فعالان این صنعت، امروز به رویههای قانونی، بروکراسی اداری، ضعف زیرساختها و عدم حمایتها منتقد هستند، بخشی از آن متوجه همین نگاه غلط به این بخش است.
شافعی تاکید کرد: گردشگری را علاوه بر رویکردهای اقتصادی باید یک فرصت مغتنم برای تبادل فرهنگی تلقی کنیم، نه آنکه به چشم تهاجم فرهنگی تفسیرش کنیم. قطعا تا زمانی که این جنس نگرشها اصلاح نشوند بسیاری از مسائل خرد، حل و فصل نخواهند شد.
این عضو شورای عالی میراث فرهنگی و گردشگری کشور، یک دغدغه شاخص دیگر فعالان صنعت گردشگری را نبود یک متولی واحد در این بخش و پاسکاری مسئولیتها در رسیدگی و حل مشکلات آن، عنوان کرد و گفت: البته چالشهایی از این دست به تمام بخشهای اقتصادی قابل تعمیم است. مسئولیتهایی به اقتضای شرایط، میان افراد و دستگاهها توزیع میشود اما آن فرد یا نهادی که باید پاسخگوی غایی مسائل باشد، مشخص نمیشود و نتیجه آن است که بخش خصوصی در روند مطالبهگری مستمرا میان نهادهای متولی پاس میخورد. این مسئله یکی از بزرگترین چالشهای فضای کسب و کار کشور به شمار میآید.
وی با تاکید بر اینکه زیرساختهای کشور برای توسعه صنعت گردشگری، به قواره ظرفیتها و پتانسیلهای موجود در این بخش فراهم نیست، خاطرنشان کرد: در حوزه گردشگری سلامت، مزیتهای فراوانی داریم، از پزشکان و کادر درمان ماهر و توانمند تا هزینههای مقبول در قیاس با دیگر سیستمهای درمانی جهان، اما چطور میتوان ایران را به عنوان یک مقصد ایدهآل برای گردشگری سلامت تبلیغ کرد در حالی که آلودگی هوا، محصولات غذایی و کشاورزی بعضا فاقد استاندارد، حمل و نقل فرسوده و… چالشهایی برای سلامت مردم همین کشور به شمار میآیند. همه این مسائل میتواند نگرش بیرونی را نسبت به کیفیت و حتی پتانسیل گردشگری کشورمان، تحتالشعاع قرار دهد. با این اوصاف باید بپذیریم که زیرساختهای ما همپای ظرفیتهایمان توسعه نیافتهاند و همین خود یک چالش خلق میکند.
شافعی تاکید کرد: در بخش گردشگری سلامت، همواره دغدغه جولان دلالان و سودجویان وجود داشته اما خوشحالیم که امروز تشکلهای حرفهای به این حوزه ورود کرده و تلاش دارند تا فضای موجود در این بخش را ساماندهی نموده و قانونمند سازند.
وی با اشاره به رویکرد مثبت وزارت امور خارجه و همراهی این نهاد در مشارکتطلبی از بخش خصوصی، از تشکیل کمیته مشترکی با حضور نمایندگان وزارتخانههای امور خارجه، صمت و اتاق ایران خبر داد و بستر مذکور را فرصتی برای طرح مشکلات و چارهجویی از آنها در کمترین زمان ممکن، عنوان کرد.
رئیس پارلمان بخش خصوصی ایران، همچنین از کمیسیون گردشگری اتاق مشهد خواست تا مشکلات شاخص فعالان این حوزه را احصاء نموده و از مسیر شورای گفتوگو و توان اتاق ایران آنها، در سطح ملی بهره بگیرند.
شافعی خاطرنشان کرد: صنعت گردشگری یک ظرفیت شاخص برای ما به شمار میآید تا آن نگرشهای غلطی که محصول جوسازیهای رسانهای است را در سطح بینالمللی، اصلاح کنیم. اغلب گردشگرانی که به کشورمان سفر میکنند، در تعامل با این جامعه ایرانی، تجربه بسیاری متفاوتی در قیاس با ذهنیتهای پیشین خود دارند و آن را به هموطنان خود نیز منتقل میکنند. از این حیث باید هر گردشگر را یک سفیر فرهنگی تلقی کنیم و این پتانسیل ارزشمند را مغتنم بدانیم.
نبود مدیریت یکپارچه چالش عمده در حوزه گردشگری سلامت است
علیاکبر علیزادهقناد، رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی خراسان رضوی نیز در این جلسه گفت: نبود مدیریت یکپارچه چالش عمده در حوزه گردشگری سلامت به شمار میآید و فعالان این حوزه در خلاء چنین ضرورتی، میان نهادهای مختلف پاس میخورند و پیگیریها عمدتا با صرف زمان زیاد و نتیجه اندک همراه است.
وی عنوان کرد: عدم هماهنگی بین وزارت بهداشت و وزارت میراث فرهنگی باعث شده تا افرادی که در بخش گردشگری سلامت به مدد اخذ مجوزها، فعالیت قانونی دارند در قیاس با سودجویان، مشکلات بیشتری را تجربه کنند.
علیزادهقناد تعالی صنعت گردشگری را در گرو تبلیغات و بازاریابی و جذب توریست دانست و عنوان کرد: باید رسانههای دولتی و سفارتخانههای ما در اقصی نقاط جهان به این مهم کمک کنند و ظرفیتهای گردشگری ایران را معرفی کند.
وی ادامه داد: در حال حاضر علی رغم کیفیت بالای خدمات پزشکی در ایران، درآمد و هزینههای این خدمات برای گردشگران خارجی ارزان است و این موضوع به واسطه تبلیغات ضعیف در این بخش است که باعث شده تا جایگاه ما در بازار منطقه در قواره داشتههایمان نباشد.
رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی خراسان رضوی با بیان اینکه اردن و دبی رقبای ما در این حوزه در بازار منطقه محسوب می شوند، خاطرنشان کرد: علی رغم وجود حدود هزار بیمارستان خصوصی در کشور، طبق آمار نظام پزشکی درآمد گردشگری سلامت برای ایران تنها حدود یک میلیارد دلار در سال بوده و این در حالی است که اردن با داشتن فقط ۸۰ بیمارستان خصوصی و دولتی، درآمد خود را به حدود ۴ میلیارد دلار در سال ارتقاء داده است. در دبی نیز با ایجاد شهرکهای سلامت، بحث جذب گردشگر این حوزه به صورت جدی پیگیری میشود و حتی از پزشکان و کادر درمان ایرانی نیز با پرداخت حقوق بالا و تسهیلات خوب، دعوت به عمل میآید تا در این مراکز مشغول به کار شوند.
علیزادهقناد خاطرنشان کرد: گردشگری سلامت صنعت پردرآمدی است، چرا که هر مسافر حدود ۵ تا ۱۵ هزار دلار در کشور مقصد هزینه میکند و این مبلغ در ایران به طور میانگین حدود ۲ هزار دلار است که بخش عمده آن مربوط به خدمات هتلینگ و ایاب و ذهاب میشود.
رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی خراسان رضوی عنوان کرد: متاسفانه زیرساختهای تفریحی برای گردشگری سلامت در کشور ما مهیا نیست که باید برای این حوزه تدبیری اندیشید.
وی تصریح کرد: کشورهای عراق، افغانستان، آذربایجان، پاکستان، عمان، بحرین کویت، ترکمنستان و هند، بهترین گزینهها برای برنامه هدف گردشگری سلامت ایران هستند. از این میان، افغانستان و عراق بیشترین گردشگران سلامت کشور ما را تشکیل میدهند.
صدور روادید گردشگری سلامت تسهیل شود
مژگان ثابت تیموری، عضو پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی نیز در این نشست اظهار کرد: بدنه این کمیسیون از صنوف مختلفی که هر کدام به نوعی با این حوزه در ارتباط هستند، تشکیل شده و یکی از کمیتههای فعال آن نیز در حوزه گردشگری سلامت است که توانسته ظرفیتهای خوبی را عملیاتی کند.
وی ادامه داد: دغدغه ما صرفا بر جذب گردشگر در حوزه سلامت و خدمات پزشکی نیست، بلکه دوره نقاهت پس از درمانهای پزشکی از مهمترین موضوعاتی است که باید مدنظر قرار بگیرد و پتانسیلها و زیرساختهای کافی برای آن فراهم شود.
این عضو پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی یادآور شد: این پژوهشکده مطالعاتی جدی در حوزه گردشگری سلامت داشته و از میان مولفههای مختلف، بحث ورود به بازاریابی گردشگری سلامت را یک ضرورت برای رشد آن میداند.
ثابت تیموری گفت: یکی از ضعفهایی که باعث شده تا پتانسیلهای گردشگری در ایران به میزان کافی معرفی نشوند، فقدان یک بسته تبلیغاتی کارآمد است که با نگاهی به علایق و سلایق جامعه هدف، این ظرفیتها را ارائه میکند. سفارتخانههای کشورمان بستر خوبی برای ارائه بخشی از این ظرفیتها هستند، چنانکه در مراکز مشابه دیگر کشورها نیز شاهد ارائه معرفی کوچکترین پتانسیلهایشان هستیم.
آماده هستیم تا ظرفیت رایزنان سلامت را در سفارتخانه های ایران فعال کنیم
محمد بهشتیمنفرد، رئیس نمایندگی وزارت امور خارجه در شمال و شرق کشور در بخش دیگری از این نشست اظهار کرد: تاکنون جلسات مختلفی با وزرای گردشگری و بهداشت برگزار شده است و حمایتهای ویژهای در حوزههای گردشگری سلامت و زیارتی در دستور کار قرار دارد. امیدواریم در آینده نزدیک نتایج برگزاری چنین جلساتی را در بخشهای عملیاتی شاهد باشیم.
وی ادامه داد: سفر رئیس جمهوری ایران به تاجیکستان و ترکمنستان باعث شد تا مباحث کاربردی خوبی با همسایگانمان مطرح شود و قطعا بیشترین بهرهبرداری را از اثرات این سفرها، استان خراسان رضوی کسب خواهد کرد.
رئیس نمایندگی وزارت امور خارجه در شمال و شرق کشور تصریح کرد: طی دو سال گذشته به دلیل شیوع کرونا با کاهش ورود گردشگر به کشور و استان مواجه بودیم و امیدواریم در آینده با کاهش این موج همهگیری، دوباره رونق گردشگری را در شاخههای مختلف آن برای خراسان رضوی و مشهد شاهد باشیم.
بهشتیمنفرد بیان کرد: رویکرد وزارت خارجه به عنوان دستگاه سیاست خارجی در دوره فعلی تنها متمرکز بر مباحث سیاست خارجی نبوده و تعاملات اقتصادی نیز به جد در اولویت ما قرار دارد و در حد توان و اختیارات خود نیز به این موضوع کمک میکنیم.
وی با اشاره به اینکه پرواز کراچی – مشهد و لاهور – مشهد را هفته دیگر شاهد خواهیم بود، عنوان کرد: پرواز از عمان به مشهد نیز از مطالبات به حق بخش خصوصی بوده که تلاش داریم آن را با مقامات عمانی مطرح کنیم و در این حوزه آمادگی لازم از سوی ایران فراهم است.
بهشتیمنفرد یادآور شد: وزارت امور خارجه هیچگونه محدودیتی را برای توسعه گردشگری ایجاد نخواهد کرد و تا حد امکان به توسعه این ظرفیت کمک میکند. آماده هستیم تا در بحث استقرار رایزنان سلامت در سفارتخانههای ایران، همکاری لازم را به عمل آوریم.
وی گفت: نمایندگان بخش خصوصی در کشورهای هدف باید تبلیغات لازم را جهت شناسایی و معرفی جاذبههای گردشگری داشته باشند. بخش خصوصی مطالبات خود را به صورت مکتوب به وزارت خارجه اعلام کند، این مجموعه نیز تا حصول نتیجه قطعی، پیگیر موارد مذکور خواهد بود. لذا آمادگی همکاری کامل خود را با بخش خصوصی در حوزه گردشگری اعلام میکنیم.
عدم هماهنگی دستگاههای متولی چالش عمده صنعت گردشگری است
ناصر غفران، دبیر انجمن حرفهای گردشگری سلامت خراسان رضوی و رئیس کمیته گردشگری سلامت اتاق بازرگانی مشهد نیز تصریح کرد: هماهنگی در سیاستگذاری، برنامهریزی برای حوزه گردشگری پزشکی به استناد مقررات و قوانین طرفین، تقسیم کار تخصصی هر دستگاه و جلوگیری از تداخل وظایف و اختیارات، ایجاد وحدت رویه و جلوگیری از رفتارهای سلیقهای در مدیریت گردشگری سلامت، ایجاد هماهنگی بین مراکز درمانی دارای مجوز و شرکتهای خدمات مسافرتی و جهانگردی به عنوان بازوان اجرایی اصلی گردشگری سلامت از جمله ضرورتهایی هستند که تحقق آنها میتواند تعالی این بخش را رقم بزند.
وی اضافه کرد: عدم هماهنگی در سیاستگذاری و برنامهریزی از جانب دستگاههای متولی در این بخش، فقدان تقسیم کار مناسب و تخصص بین دستگاههای متولی و ایجاد تداخل کاری و عدم وحدت رویه در ساختارهای اجرایی از چالشهای اصلی و مهم گردشگری سلامت به شمار میآید.
غفران با بیان اینکه شرکتهای خدمات مسافرتی و جهانگردی و مراکز درمانی دارای مجوز بازوان اجرایی اصلی گردشگری سلامت هستند، خاطرنشان کرد: به منظور ایجاد هماهنگی بیشتر میان همه ارکان دولتی و خصوصی فعال در این حوزه تقاضا داریم تا زمینهای فراهم شود که هر تصمیم ماخوذه برای این حوزه در کارگروه تخصصی گردشگری سلامت که با پیگیری استانداری خراسان رضوی برگزار میشود، بررسی شده و با هماهنگی کامل میان همه ذینفعان، به مرحله اجرا درآید.
وی افزود: استقرار رایزنان سلامت در سفارتخانههای کشورهای هدف گردشگری سلامت و ایجاد ارتباط میان فعالان این صنعت در دو کشور هدف و مقصد به منظور تسهیل در فرآیندسازی (از سوی میراث فرهنگی)، ایجاد میز خدمت کنسولی به منظور پیگیری مشکلات احتمالی و تسهیل در روند صدور ویزا، ارائه خدمات کنسولی و… (از جانب وزارت امور خارجه)، راهبری بیماران بینالمللی (شرکتهای گردشگری سلامت) با نظارت میراث فرهنگی و درمان آنها (در بیمارستانهای دارای مجوز) با نظارت وزارت بهداشت از جمله ضرورتهایی هستند که یک تقسیم کار مناسب و تخصصی را میان دستگاه های متولی ایجاد نموده و از تداخلات کاری جلوگیری میکنند.
دبیر انجمن حرفهای گردشگری سلامت خراسان رضوی تاکید کرد: ایجاد یک همافزایی موثر میان تمام متولیان و فعالان این حوزه میتواند ارتقای خدمات را در عرصه گردشگری سلامت رقم بزند و ظرفیتهای بهتر و بیشتری را در این بخش فراهم کند.
بخش گردشگری سلامت نیازمند حمایت و تبلیغ است
حسین نیکونام، رئیس انجمن حرفهای گردشگری سلامت استان نیز در این جمع عنوان کرد: استاندارد ملی صنعت گردشگری سلامت یکی از موضوعاتی بود که با همکاری سازمان استاندارد کشور در دستور کار قرار گرفت. در واقع این مهم با همکاری جامعه گردشگری سلامت تصویب شد و در حال حاضر مراحل اداری آن برای تصویب نهایی طی میشود.
وی ۲۱ کشور را دارای ظرفیت جذب گردشگر سلامت برای ایران دانست و بیان کرد: اگر نهادهای متولی از فعالان این حوزه که دارای مجوز هستند، حمایت کافی به عمل آورند، قادر خواهیم بود تا ظرفیت مذکور را در همه کشورهای هدفمان برای جذب گردشگر فعال کنیم. در حال حاضر تعاملات خوبی با عراق داریم و با پاکستان نیز در حال رایزنی هستیم.
نیکونام درخواست استقرار رایزنان گردشگری و سلامت را با مشارکت وزارت امور خارجه مطرح کرد و گفت: بخش خصوصی حاضر است تا بخشی از هزینههای این مهم را تقبل کند. در حال حاضر مهمترین مشکل، ضعف در بحث تبلیغات در بازار هدف است.
رئیس انجمن حرفهای گردشگری سلامت استان یادآور شد: جلساتی را با دانشگاه علوم پزشکی و ادارهکل میراث فرهنگی استان داشتیم و با مذاکرات صورت گرفته مقرر شد تا شرکتهای گردشگری سلامت یک پزشک یا کادر درمانی را که مورد تایید دانشگاه علوم پزشکی است، به این مرجع معرفی و دانشگاه نیز تمامی شرکتهای معتبر را به مراکز درمانی معرفی کند. دانشگاه علوم پزشکی همچنین قول مساعد داد تا به منظور ساماندهی حوزه گردشگری سلامت و حذف دلالان از این بخش، به غیر از شرکتها مگر در موارد اورژانسی از جای دیگری بیماری را پذیرش نکنند.
ضعف اطلاعرسانی و معرفی ظرفیتهای گردشگری سلامت ایران در کشورهای هدف
بهروز جعفرآبادی، جانشین مدیریت گردشگری سلامت دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز در همین خصوص بیان کرد: کشورهای بزرگ دنیا که در حوزه گردشگری سلامت موفق هستند، خدمات و امکانات رفاهی بالایی به گردشگران سلامت ارائه میکنند و با تکمیل زیرساختهای خود حالا بر موضوع اخلاق پزشکی تمرکز پیدا کردهاند و به ارتقای کیفیت خدمات در این بخش مشغول هستند.
وی ادامه داد: پیش از شیوع کرونا، گردشگران سلامت از ۷۹ کشور به مشهد سفر کردهاند که این رقم در سال جاری به دلیل شرایط کرونا به ۵۶ کشور تنزل پیدا کرده است.
جانشین مدیریت گردشگری سلامت دانشگاه علوم پزشکی مشهد خاطر نشان کرد: یکی از دلایل عمدهای که باعث شده تا نتوانیم در این بخش گردشگر کافی جذب کنیم، عدم معرفی ظرفیتها و توانمندیهای ایران در حوزه گردشگری سلامت است. قطعا تمرکز بر این مهم میتواند اثرات بسیار مطلوبی را در این بخش رقم بزند.
اهمیت توسعه خطوط ریلی با هدف جذب گردشگر سلامت از کشورهای همسایه
در ادامه این جلسه مدیر عامل شرکت قطارهای مسافربری رجا در خراسان عنوان کرد: ایران یکی از ارزانترین سیستمهای حملونقل ریلی جهان را دارد. اگر شبکه ریلی کشور در مسیر توسعه زیرساختی خود تا عراق امتداد پیدا کند، میتوان از این ظرفیت برای انتقال گردشگر سلامت بهره برد و شرکت های حملونقل ریلی هم از این پتانسیل سود مطلوبی کسب میکنند.
بر اساس گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی وی افزود: خوشبختانه در حوزه شمال شرق و در همسایگی با کشور ترکمنستان، خط ریلی وجود دارد، اما تقریبا حوزه مسافربری تعطیل است. شاید اگر این حوزه فعال شود، بتوان از این مسیر نیز گردشگر سلامت جذب کرد.
جایگاه این مرز به حدی مهم است که بیشترین میزان تجارت و ترانزیت مرزی در بین بیش از ۲۰ پایانه ورودی و خروجی ایران با کشورهای همسایه را در اختیار دارد و همواره نیز در این مسیر پیشتاز بوده است.
آذربایجان غربی طی سال های اخیر به یکی از استان های موفق و فعال در حوزه تجارت خارجی شامل صادرات و واردات و ترانزیت تبدیل شده که یکی از مهمترین عوامل رسیدن به این موفقیت در استان را می توان در فعالیت قابل توجه مرز بازرگان عنوان کرد.
این مرز علاوه بر اینکه درب ورودی به ترکیه و کشورهای اروپایی در حوزه تجارت خارجی به شمار می رود، یکی از نزدیکترین مرزها به حوزه دریای سیاه نیز محسوب می شود که می توان از این ظرفیت در راستای توسعه تجارت نیز بهره برد.
افزایش ۵۷ درصدی صادرات از مرز بازرگان
مدیرکل گمرک بازرگان با بیان اینکه در ۹ ماه امسال، ۱۲۴ هزار و ۷۶۳ تن کالا از طریق این مرز صادر شده، گفت: این رقم نسبت به مدت مشابه پارسال ۶۱ درصد افزایش دارد.
رامین ظهیری بیان کرد: این محصولات شامل اقلام پتروشیمی، نباتی، کشاورزی، سنگی، اشیای سرامیکی و شیشه ای، قراضه و ضایعات از آهن و فولاد و محصولات نساجی است.
وی ارزش دلاری این مقدار کالای صادر شده در این مدت را یک میلیارد و ۱۹۲ میلیون و ۶۹۲ هزار و ۸۰۵ دلار عنوان کرد.
به گفته مدیرکل گمرک بازرگان در این خصوص سه هزار و ۴۸۲ فقره اظهار نامه صادر شده که سال گذشته در این مدت زمانی، این رقم ۲هزار و ۲۹۶ مورد بود و امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل ۵۲ درصد رشد داشته است.
ظهیری گفت: همچنین در این مدت صادرات سایر گمرکات از طریق این مرز ۹۶۳ هزار و ۲۷۹ تن برآورد شده در حالی که سال گذشته در این مدت، ۶۴۶ هزار و ۲۴۰ تن بود و امسال در این حوزه هم نسبت به مدت مشابه سال قبل ۴۹درصد رشد دارد.
وی اضافه کرد: در این خصوص نیز ۱۶ هزار و ۱۳۵ فقره اظهار نامه صادر شده که ۳۳ درصد بیشتر از پارسال است.
افزایش ۸۴ درصدی تردد کامیون از مرز بازرگان
مدیر پایانه مرزی بازرگان نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه در ۹ ماهه امسال تردد کامیون از این پایانه به ۲۰۱ هزار و ۳۹۲ دستگاه رسیده، گفت: این رقم نسبت به مدت مشابه سال قبل ۸۴ درصد بیشتر است.
جابر اکبرپور با اشاره به اینکه این مرز یکی از پایانههای مهم زمینی کشور محسوب می شود، افزود: تمامی این ترددها با رعایت پروتکلهای بهداشتی بوده که با حضور کارکنان مرکز بهداشت در نقطه صفر مرزی صورت می گیرد.
وی همچنین با اشاره به اینکه این پایانه به ویژه در ایام کرونا به صورت ۲۴ ساعته فعال بوده و تمامی کارکنان مستقر در این مرز به صورت شبانه روزی در حال فعالیت هستند، تاکید کرد: هرچند که در این ایام برخی از فعالیتها مختل شده اما فعالیت این پایانه در امر واردات، صادرات و ترانزیت کامیونها، همچنان ادامه دارد.
مدیر پایانه مرزی بازرگان، عمده مقاصد ترانزیتی این کامیونها را، مرزهای “باشماق”، “خسروی” و “آستارا” بیان کرد و ادامه داد: این میزان تردد، سهم عمدهای در بخش ترانزیت کشورمان دارد.
وی متوسط تردد روزانه کامیون از این مرز را ۷۴۶ دستگاه عنوان کرد و ادامه داد: امسال در مجموع ۷۸ هزار و ۷۳۷ دستگاه کامیون از کشور خارج شده و ۱۲۲ هزار و ۶۵۵ دستگاه کامیون نیز وارد کشور شده است.
افزایش ۱۱۰درصدی تردد مسافر از مرز بازرگان
مرز بازرگان علاوه بر فعالیت تجاری، در حوزه مسافری نیز بسیار فعال است و بخش قابل توجهی از مسافرت های بین ایران و ترکیه و کشورهای اروپایی از این مرز زمینی صورت می گیرد.
مدیر پایانه مرزی بازرگان بیان کرد: در ۹ ماه امسال به دلیل رفع محدودیت های کرونایی، تردد مسافر از طریق این مرز به عنوان بزرگترین مرز زمینی آذربایجان غربی نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۱۰ درصد افزایش یافته است.
جابر اکبرپور افزود: همچنین امسال ۲۷۵ هزار و ۲۴۰ نفر مسافر از طریق این مرز تردد داشته اند که سال گذشته این تعداد تنها ۱۳۰ هزار و ۷۷۰ نفر بود.
وی تعداد مسافران ورودی ایرانی را ۸۵ هزار و ۸۱۹ نفر و مسافران خروجی ایرانی را ۶۴ هزار و ۹۲۳ نفر عنوان کرد و افزود: شمار ورودی مسافران خارجی نیز در همین مدت ۶۴ هزار و ۹۳۳ نفر و شمار مسافران خروجی ۴۹ هزار و ۷۴۵ نفر بود.
طرح ساماندهی مدیریت ترافیک مرزی، الگویی برای سایر مرزهای کشور
معاون لجسیتک و حمل و نقل سازمان منطقه آزاد ماکو نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اشاره به اینکه پایانه نوبت دهی ناوگان خروجی از مرز بازرگان اولین تیرپارک استاندارد در مرزهای کشور بوده که با چنین سطحی از استانداردهای کیفی در ارایه خدمات و زیرساخت های ایمنی و امنیتی احداث شده است، گفت: با بهره برداری از این پایانه اولین حلقه از مجموعه اقداماتی که سازمان منطقه آزاد ماکو با هدف ساماندهی مرز بازرگان و پسکرانه آن آغاز کرده است، شروع شده است.
مهدی صفری افزود: طرح اولیه ایجاد این پایانه از سال ۱۳۹۵ آغاز و مقرر بود در سال ۱۳۹۷ به بهره برداری برسد ولی تا ابتدای سال جاری پیشرفت قابل ملاحظه ای نداشت.
وی اضافه کرد: مجموعه اقدامات سازمان در ساماندهی مرز بازرگان و پسکرانه آن از جمله ایجاد تیرپارک و سامانه هوشمند نوبت دهی و مدیریت ناوگان خروجی از مرز با هماهنگی شورای ساماندهی مبادی ورودی و خروجی کشور و دبیرخانه آن در معاونت حمل و نقل وزارت راه و شهرسازی در دست اجراست.
صفری اظهار داشت: این تیرپارک و سامانه هوشمند با مشارکت و سرمایه گذاری مشترک سازمان منطقه آزاد و بخش خصوصی ۷۰۰ میلیارد ریال هزینه شده، عمده هزینه های آن توسط بخش خصوصی صورت گرفته است.
فعالیت رسمی پایانه لجستیک ” آنا وطن”، افزایش تردد کامیونهای صادراتی
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ماکو نیز در این خصوص اظهار داشت: ساماندهی ساختاری و فرآیندی مرز و پسکرانه مرز بازرگان به عنوان یکی از مهمترین مرزهای کشور با هدف ارتقای نقش منطقه ای این مرز به سطح استانداردهای بین المللی انجام می شود.
محمدرضا عبدالرحیمی افزود: استقرار مهمترین مرز زمینی تجاری و مسافری کشور در منطقه آزاد ماکو و تبادلات تجاری بین المللی آن در نظام اقتصادی کشور و منطقه آزاد تاثیر بسزایی دارد.
وی همچنین با بیان اینکه ضرورت ساماندهی، دوچندان شده و شرایط فعلی به هیچ وجه در شان دروازه کشورمان به اروپا و ترکیه نیست، افزود: مشکلات مرز بازرگان به عنوان محور تجارت بین المللی در امر صادرات و منطقه باید مرتفع شود.
وی با اشاره به اقدامات توسعه ای زیر ساختهای لجستیکی در منطقه، افزود: با بهره داری از پایانه لجستیک “آناوطن” این تیرپارک بی نظیر در کشور شاهد ساماندهی مناسب کامیونهای خروجی و فراهم سازی تسهیلات مطلوب برای رانندگان هستیم ضمن آنکه با تکمیل مجموعه لجستیکی محور طلایی نیز ظرفیتهای قابل توجهی به پشتیبانیهای مرز بازرگان افزوده می شود و بزودی فاز اول این مجموعه هم به بهره برداری خواهد رسید.
پایانه لجستیکی “آنا وطن” تمامی مشکلات رانندگان را حل کرد
اسدالله کریمی از رانندگان ترانزیتی منطقه آزاد ماکو با قدردانی از مسوولان در جهت احداث پایانه لجستیک که در امر ساماندهی صف کامیون ها، کمک حال مردم منطقه شده است، گفت: با راه اندازی این مجموعه کلیه مشکلات که از جمله ایستایی ساعتی، نبود امکانات رفاهی حل شده است.
وی اضافه کرد: من که خودم اهل این منطقه هستم با پارک کامیونم در این تیر پارک، کارهای که در سطح منطقه دارم حل کرده و در زمان نوبت خود به تیر پارک برگشته و در زمان خود به گمرک جهت خروج از کشور وارد می شوم.
هم اینک ۲ هزار کامیوندار و ۲۱ شرکت حمل و نقل بین المللی در منطقه آزاد ماکو فعالیت میکنند که طبق آمار، ۳۵ درصد حمل و نقل بین المللی کشور توسط این شرکتها صورت میگیرد.
گمرک بازرگان و شهرستان ماکو در مجاورت مرز ایران با کشورهای ترکیه و جمهوریآذربایجان قرار دارد؛ مرزهای جمهوری اسلامی در این منطقه و با این کشورها به ترتیب ۱۳۰ و ۱۴۰ کیلومتر است.
این گمرک در سال ۱۳۰۵ شمسی تاسیس شد و تنها مرز بینالمللی بین ۲ کشور ایران و ترکیه به شمار میرود که به صورت ۲۴ ساعته در حال فعالیت است.
ایران سه مرز رسمی با ترکیه دارد که همه آنها شامل بازرگان ماکو، سرو ارومیه و رازی خوی در آذربایجان غربی قرار دارد؛ سرو نیز پس از شیوع بیماری کووید ۱۹ به طور کامل بسته شده ولی تردد محدود ریلی از مرز رازی در این مدت بین ۲ کشور ایران و ترکیه صورت گرفته است.
مرز بازرگان که دروازه ورود ایران به کشورهای اروپایی به شمار می رود در فاصلهٔ یک کیلومتری شهر بازرگان از توابع شهرستان ماکو قرار دارد.